Su Ayak İzi Nedir?
Su ayak izi, bir bireyin, topluluğun veya işletmenin tükettiği toplam tatlı su miktarını ölçen bir göstergedir. Sadece içtiğimiz veya evde kullandığımız suyu değil, aynı zamanda tükettiğimiz mal ve hizmetlerin üretimi için kullanılan "sanal suyu" da içerir. Bu, yediğimiz yiyeceklerden giydiğimiz kıyafetlere kadar her şeyin bir su maliyeti olduğu anlamına gelir.
Su Ayak İzinin Renkleri
Su ayak izi, suyun kaynağına ve kullanım şekline göre üç bileşene ayrılır:
- Mavi Su Ayak İzi: Yüzey veya yeraltı su kaynaklarından (nehirler, göller, akiferler) alınan ve bir ürünü üretmek için kullanılan su miktarıdır. Örneğin, bir tarlayı sulamak için nehirden çekilen su mavi su ayak izini oluşturur.
- Yeşil Su Ayak İzi: Üretim sürecinde kullanılan yağmur suyudur. Tarımda bitkilerin büyümesi için toprağın tuttuğu yağmur suyu bu kategoriye girer.
- Gri Su Ayak İzi: Üretim sürecinde ortaya çıkan kirliliği, mevcut su kalitesi standartlarına göre seyreltmek için gereken tatlı su miktarıdır. Endüstriyel atık suların arıtılması bu kavrama bir örnektir.
Sanal Su Nedir ve Neden Önemlidir?
Sanal su, bir ürünün veya hizmetin üretim zincirinin tamamında kullanılan toplam su miktarıdır. Örneğin, bir fincan kahvenin su ayak izi sadece bardağınızdaki su değildir; kahve çekirdeğinin tarlada yetişirken ihtiyaç duyduğu yağmur ve sulama suyu, hasadı, işlenmesi ve taşınması sırasında kullanılan suyun tamamını içerir. Bu miktar yaklaşık 140 litredir. Su ayak izimizin büyük bir kısmını bu sanal su tüketimi oluşturur ve tüketim alışkanlıklarımızın küresel su kaynakları üzerindeki etkisini anlamamızı sağlar.
Bazı Ürünlerin Ortalama Su Ayak İzleri:
- 1 kg sığır eti: ~15,400 litre
- 1 adet pamuklu tişört: ~2,700 litre
- 1 kg peynir: ~5,000 litre
- 1 adet A4 kağıt: ~10 litre
- 1 kg çikolata: ~17,000 litre
Feragatname: Bu hesaplayıcı, küresel ortalamalara ve basitleştirilmiş verilere dayanarak bir tahmin sunar. Gerçek su ayak iziniz, ürünlerin üretildiği coğrafya, üretim yöntemleri ve kişisel alışkanlıklarınıza göre önemli ölçüde değişebilir. Amaç, su tüketimi konusunda farkındalık yaratmaktır.