Cordarone (Amiodaron) nedir?

Amiodaron (piyasa adıyla Cordarone), hem atriyal (kulakçık) hem de ventriküler (karıncık) kaynaklı ciddi kalp ritim bozukluklarının (aritmiler) tedavisinde kullanılan, çok geniş etki spektrumuna sahip bir antiaritmik ilaçtır. Temel olarak bir Sınıf III antiaritmiktir.

Amiodaron hangi durumlarda kullanılır?

Amiodaron, genellikle diğer tedavilere dirençli, hayatı tehdit eden aritmilerde kullanılır. Başlıca kullanım alanları arasında şoka dirençli Ventriküler Fibrilasyon/Nabızsız Ventriküler Taşikardi (kardiyak arrestte), stabil Ventriküler Taşikardi ve özellikle yapısal kalp hastalığı olan hastalardaki Atriyal Fibrilasyon bulunur.

Amiodaron infüzyonunun en sık görülen yan etkisi nedir?

Intravenöz (IV) Amiodaron infüzyonu sırasında en sık karşılaşılan yan etki, ilacın damar genişletici (vazodilatör) etkisine bağlı olarak gelişen hipotansiyondur (kan basıncının düşmesi). Diğer önemli yan etkiler arasında bradikardi (kalp hızının yavaşlaması) ve kalp blokları bulunur.

Amiodaron neden özel filtre ile verilmelidir?

Amiodaron ampulleri, ilacın çözünmesini sağlayan polisorbat 80 ve benzil alkol gibi maddeler içerir. Bu maddeler, özellikle plastik IV setlerde ve sıvılarda küçük partiküllerin oluşmasına (çökelme) neden olabilir. 0.22 mikronluk bir in-line filtre kullanmak, bu potansiyel partiküllerin hastanın dolaşımına girmesini engellemek için standart bir güvenlik önlemidir.

Cordarone (Amiodaron) İnfüzyon Hesaplama

Hesaplanmasını istediğiniz alanı boş bırakın, diğerlerini doldurun.

Cordarone (Amiodaron) İnfüzyonu: Antiaritmik Tedavi Rehberi

Amiodaron (Türkiye'deki en yaygın ticari ismiyle Cordarone®), hem atriyal (kulakçık kaynaklı) hem de ventriküler (karıncık kaynaklı) aritmilerin tedavisinde kullanılan, çok geniş etki spektrumuna sahip, oldukça potent bir antiaritmik ilaçtır. Benzersiz farmakolojik profili nedeniyle, Vaughan Williams antiaritmik ilaç sınıflamasının tüm özelliklerini (Sınıf I, II, III ve IV) bir miktar barındırır. Ancak ana etkisi, kalp kası hücrelerinin repolarizasyonunu (yeniden kutuplanma) uzatması olduğu için temel olarak bir Sınıf III ajanı (potasyum kanal blokeri) olarak kabul edilir. Bu çok yönlü etki mekanizması, onu diğer tedavilere dirençli, hayatı tehdit eden ritim bozukluklarının tedavisinde vazgeçilmez bir seçenek haline getirir.

Amiodaron'un Karmaşık Etki Mekanizması

Amiodaron'un geniş spektrumlu etkinliği, kalbin elektriksel aktivitesini birden fazla noktada etkilemesinden kaynaklanır:

Sınıf III Etkisi (Ana Etki): Kalp kası hücrelerindeki potasyum kanallarını bloke eder. Bu, aksiyon potansiyelinin 3. fazını (repolarizasyon) ve dolayısıyla kalbin efektif refrakter periyodunu (hücrenin yeniden uyarılabilmesi için gereken mutlak dinlenme süresi) uzatır. Bu sayede, "re-entry" (yeniden giriş) adı verilen ve birçok tehlikeli ritim bozukluğunun altında yatan anormal elektriksel döngülerin sürdürülmesini zorlaştırır ve sonlandırır.
Sınıf I Etkisi: Sodyum kanallarını bloke ederek aksiyon potansiyelinin yükselme hızını yavaşlatır.
Sınıf II Etkisi: Non-kompetitif olarak alfa ve beta adrenerjik reseptörleri bloke eder (beta-bloker benzeri etki). Bu, kalp hızını yavaşlatır ve sempatik sinir sisteminin kalp üzerindeki uyarıcı etkisini azaltır.
Sınıf IV Etkisi: Kalsiyum kanallarını bloke ederek AV düğüm iletimini yavaşlatır (kalsiyum kanal blokeri benzeri etki).

Detaylı Klinik Kullanım Alanları ve Protokoller

Amiodaron, genellikle diğer tedavilere yanıt vermeyen veya hemodinamik olarak anstabil olan ciddi aritmiler için saklanır.

Ventriküler Aritmiler

ACLS (İleri Kardiyak Yaşam Desteği) kılavuzlarının temel ilaçlarından biridir.

Kardiyak Arrest (Nabızsız VT/VF): Defibrilasyon (elektroşok), KPR ve Epinefrin'e yanıtsız, şoklanabilir ritimlerde (Nabızsız Ventriküler Taşikardi / Ventriküler Fibrilasyon) kullanılır. Protokole göre ilk doz 300 mg, gerekirse ikinci doz 150 mg IV/IO puşe şeklinde uygulanır.
Stabil Ventriküler Taşikardi (VT): Geniş QRS'li ve hemodinamik olarak stabil olan (yani kan basıncı korunmuş) taşikardilerin tedavisinde, ritmi normale döndürmek için kullanılır.

Atriyal Fibrilasyon (AF)

Özellikle yapısal kalp hastalığı (örn. konjestif kalp yetmezliği) olan hastalarda hem hız kontrolü (ventrikül yanıtını yavaşlatma) hem de ritim kontrolü (farmakolojik kardiyoversiyon ile normal sinüs ritmine döndürme) amacıyla kullanılır.

Dozaj ve Uygulama Protokolü

Amiodaron, IV uygulamada ciddi hipotansiyona neden olabilen çözücü maddeler (polisorbat 80) içerir. Bu nedenle, infüzyon hızları önemlidir ve bir infüzyon pompası ile uygulanmalıdır. İlaç, %5 Dekstroz ile seyreltilmelidir ve çökelme riskine karşı mutlaka 0.22 mikronluk bir in-line filtre kullanılmalıdır. Standart ACLS protokolü aşağıdaki gibidir:

Yükleme Dozu: 150 mg, 100 ml %5 Dekstroz içinde 10 dakika boyunca infüzyon.
İdame İnfüzyonu: Yüklemeyi takiben, iki aşamalı bir idame protokolü uygulanır:
1. Faz 1 (Hızlı İnfüzyon): 1 mg/dk (yani 60 mg/saat) hızında ilk 6 saat boyunca infüzyon.
2. Faz 2 (Yavaş İnfüzyon): İlk 6 saatten sonra hız yarıya düşürülür ve 0.5 mg/dk (yani 30 mg/saat) hızında sonraki 18 saat boyunca devam edilir.

Bu hesap makinesi, bu idame fazlarındaki sürekli infüzyon hızını (mg/saat) ve buna karşılık gelen perfüzör ayarını (ml/saat) hesaplamak için kullanılır.

Feragatname: Bu hesaplama aracı, standart Amiodaron protokolünün idame fazlarındaki sürekli infüzyon hızlarını hesaplamak için bir yardımcıdır. Amiodaron tedavisi son derece karmaşıktır ve yalnızca bu ilacın kullanımı konusunda deneyimli kardiyolog veya yoğun bakım uzmanları tarafından, sürekli EKG ve hemodinamik monitörizasyon altında uygulanmalıdır. Bu araçtaki bilgilere dayanarak yapılan uygulamalardan doğacak sonuçlardan SmartHesap.com sorumlu tutulamaz.

Amiodaron'un Geliştirilmesi ve Tarihçesi

Amiodaron'un hikayesi, ilacın başlangıçta hedeflenenden çok farklı bir amaç için ün kazanmasının ilginç bir örneğidir. 1961 yılında Belçika'daki Labaz ilaç firmasında sentezlenen amiodaron, başlangıçta bir anti-anjinal ajan olarak, yani kalp kasına giden kan akışını artırarak göğüs ağrısını (anjina pektoris) tedavi etmek amacıyla geliştirilmiştir. İlk klinik çalışmalar bu yönde yapılmıştır.

Ancak ilacın gerçek potansiyeli, 1960'ların sonlarında tesadüfen keşfedildi. Arjantinli bir kardiyolog olan Dr. Mauricio Rosenbaum, amiodaronu anjina için kullanan hastalarında aynı zamanda aritmilerinin de düzeldiğini fark etti. Bu gözlemi, ilacın antiaritmik özelliklerini sistematik olarak inceleyen Dr. Bramah N. Singh ve Vaughan Williams Sınıflaması'nın yaratıcısı olan Dr. Desmond Vaughan Williams'ın dikkatini çekti. Yaptıkları öncü çalışmalar, amiodaronun kalp aksiyon potansiyelini uzatarak güçlü bir antiaritmik etki gösterdiğini ortaya koydu. Karmaşık farmakolojisi ve potansiyel yan etkileri nedeniyle ABD'de FDA onayı alması 1985 yılını bulsa da, amiodaron o zamandan beri diğer tedavilere dirençli hayatı tehdit eden aritmiler için vazgeçilmez bir ilaç haline gelmiştir.

Literatür ve Kaynakça

Amiodaron'un farmakolojisi ve klinik kullanımı, özellikle dirençli aritmiler ve kardiyak arrest yönetimi üzerine yapılmış çok sayıda çalışma ve kılavuz ile desteklenmektedir.

Singh, B. N., & Vaughan Williams, E. M. (1970). The effect of amiodarone, a new anti-anginal drug, on cardiac muscle. British journal of pharmacology, 39(4), 657–667. - (Amiodaron'un Sınıf III antiaritmik etkilerini ilk kez detaylı olarak tanımlayan temel farmakoloji makalesi.)
Kudenchuk, P. J., Cobb, L. A., Copass, M. K., et al. (1999). Amiodarone for resuscitation after out-of-hospital cardiac arrest due to ventricular fibrillation. The New England Journal of Medicine, 341(12), 871-878. - (ARREST çalışması olarak da bilinen bu çalışma, hastane dışı kardiyak arrestte amiodaronun etkinliğini kanıtlayan bir dönüm noktasıdır.)
Panchal, A. R., Bartos, J. A., Cabañas, J. G., et al. (2020). Part 3: Adult Basic and Advanced Life Support: 2020 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Circulation, 142(16_suppl_2), S366–S468. - (ACLS protokollerinde, özellikle şoka dirençli VF/pVT'de amiodaron kullanımının standartlarını belirleyen güncel kılavuz.)
Vassallo, P., & Trohman, R. G. (2007). Prescribing amiodarone: an evidence-based review of clinical indications. JAMA, 298(11), 1312–1322. - (Amiodaron'un klinik endikasyonlarını ve kanıta dayalı kullanımını gözden geçiren kapsamlı bir derleme.)