Revize Travma Skoru (RTS)

Revize Travma Skoru (RTS) Hakkında Detaylar

Revize Travma Skoru (RTS), travma hastalarında yaralanmanın fizyolojik ciddiyetini değerlendirmek için kullanılan bir skorlama sistemidir. Hastanın üç temel vital bulgusuna dayanır: Glasgow Koma Skalası (GKS), Sistolik Kan Basıncı ve Solunum Sayısı. RTS'nin iki farklı kullanım amacı ve hesaplama yöntemi vardır: biri olay yerinde triyaj için, diğeri ise prognoz tahmini ve kalite denetimi için.

Skalanın Bileşenleri ve Puanlaması

Her üç fizyolojik parametre de ölçülen değere göre 0 ile 4 arasında bir kodlanmış puan alır.

RTS Hesaplama Yöntemleri ve Yorumlanması

1. Triyaj RTS (T-RTS)

Bu, en basit ve en sık kullanılan yöntemdir. Olay yerinde veya acil serviste, hastanın bir travma merkezine nakledilmesi gerekip gerekmediğine karar vermek için kullanılır. Basitçe, üç parametreden alınan kodlanmış puanların toplamıdır. Toplam skor 0 ile 12 arasında değişir. T-RTS skoru < 11 olan bir hastanın, daha ileri düzeyde bakım alabilmesi için bir travma merkezine nakledilmesi düşünülmelidir.

2. Ağırlıklı RTS (Weighted RTS)

Bu formül, prognoz tahmini ve hastane performansını değerlendirmek (kalite denetimi) için kullanılır. Her bir fizyolojik parametrenin sonuca olan etkisine göre ağırlıklandırıldığı daha karmaşık bir formüldür ve TRISS gibi daha kapsamlı skorların bir bileşenidir. Sonuç 0 ile yaklaşık 7.84 arasında değişir ve skor düştükçe mortalite riski artar.

Geliştiricisi: Dr. Howard R. Champion ve Ekibi

Revize Travma Skoru (RTS), 1989 yılında Amerikalı bir travma cerrahı olan Dr. Howard R. Champion ve meslektaşları tarafından geliştirilmiştir. Dr. Champion, travma bakım sistemlerinin geliştirilmesinde ve standardize edilmesinde öncü bir isimdi. RTS, kendisinin 1981'de geliştirdiği orijinal Travma Skoru'nun (TS) bir revizyonudur.

Orijinal Travma Skoru, kapiller dolum ve solunum eforu gibi değerlendirilmesi daha subjektif olabilen parametreler içeriyordu. Dr. Champion, daha objektif, tekrarlanabilir ve prognostik değeri daha yüksek bir skor oluşturmak amacıyla bu parametreleri çıkararak ve mevcut üç parametreye (GKS, SKB, SS) farklı ağırlıklar atayarak RTS'yi oluşturdu. Bu revizyon, travma hastalarının fizyolojik ciddiyetini daha doğru bir şekilde yansıtarak, hem saha triyajında hem de hastaneler arası kalite karşılaştırmalarında (TRISS skorunun bir parçası olarak) kullanılacak daha güçlü bir araç ortaya çıkardı.

Literatür ve Kaynakça

Revize Travma Skoru'nun geliştirilmesi ve klinik uygulamadaki yeri hakkında bilgi veren bazı temel akademik kaynaklar aşağıda listelenmiştir.

• Champion, H. R., Sacco, W. J., Copes, W. S., Gann, D. S., Gennarelli, T. A., & Flanagan, M. E. (1989). A revision of the Trauma Score. The Journal of Trauma, 29(5), 623-629. - (Revize Travma Skoru'nun (RTS) ilk kez tanımlandığı ve orijinal Travma Skoru ile karşılaştırıldığı temel makale.)
• Champion, H. R., Sacco, W. J., Carnazzo, A. J., Copes, W., & Fouty, W. J. (1981). Trauma score. Critical Care Medicine, 9(9), 672-676. - (RTS'nin temel aldığı orijinal Travma Skoru'nu tanıtan çalışma.)
• Boyd, C. R., Tolson, M. A., & Copes, W. S. (1987). Evaluating trauma care: the TRISS method. Trauma Score and the Injury Severity Score. The Journal of Trauma, 27(4), 370-378. - (Ağırlıklı RTS'nin bir bileşeni olduğu TRISS metodolojisini açıklayan klasik makale.)
• American College of Surgeons Committee on Trauma. (2018). Advanced Trauma Life Support (ATLS) Student Course Manual (10th ed.). - (Travma hastalarına yaklaşımda ve triyajda fizyolojik skorlamaların kullanımını standartlaştıran temel eğitim kılavuzu.)