Zorunlu Deprem Sigortası (DASK) Hakkında Kapsamlı Rehber
DASK (Doğal Afet Sigortaları Kurumu), Türkiye'de deprem riskine karşı konutların güvence altına alınmasını sağlayan zorunlu bir sigorta sistemidir. Bu rehberde DASK'ın teknik detayları, avantajları, prim hesaplama yöntemleri ve sık sorulan sorularla birlikte kapsamlı bilgiler bulacaksınız.
DASK Nedir? Tarihçesi ve Amacı
DASK, 27 Eylül 2000 tarihli ve 593 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuş, 6305 sayılı Afet Sigortaları Kanunu ile yetki ve sorumlulukları düzenlenmiş bir kamu sigorta sistemidir. Temel amacı, deprem sonucu oluşabilecek maddi kayıpların telafisi için finansal güvence sağlamak ve devletin bu tür afetlerdeki yükünü hafifletmektir.
17 Ağustos 1999 depreminden sonra hayata geçirilen sistem, bugün Türkiye'deki tüm meskenler için zorunlu hale gelmiştir. DASK, devlet garantisi altında çalışır ve teminat limitleri her yıl güncellenir.
DASK'ın Kapsamı: Hangi Riskler Teminat Altında?
DASK poliçeleri aşağıdaki riskleri kapsar:
- Deprem: Doğrudan deprem nedeniyle oluşan yapısal hasarlar
- Deprem Sonucu Yangın: Depremden kaynaklanan yangınlar
- İnfilak: Deprem nedeniyle oluşan patlamalar
- Tsunami: Deprem sonrası oluşan tsunami dalgaları
- Yer Kayması: Deprem tetiklemeli toprak kaymaları
DASK'ın Kapsam Dışı Bıraktığı Durumlar
DASK poliçeleri aşağıdaki durumları teminat altına almaz:
- Deprem öncesi var olan yapısal kusurlar
- Taşınır mallar (mobilya, elektronik eşyalar vb.)
- Can kaybı veya bedeni zararlar
- Alternatif konaklama masrafları
- İş durmasından kaynaklanan gelir kayıpları
- Deprem sonrası enkaz kaldırma masrafları
DASK Sigortası Kimler İçin Zorunlu?
6305 sayılı kanuna göre aşağıdaki yapılar için DASK zorunludur:
- Tapuya kayıtlı tüm meskenler
- Kat mülkiyetine tabi bağımsız bölümler
- Ticari amaçla kullanılan ancak mesken olarak inşa edilmiş birimler
- Devlet desteğiyle yapılan veya kredi verilen konutlar
DASK'ın zorunlu olmadığı yapılar ise şunlardır:
- Köy evleri (nüfusu 2.000'in altındaki yerleşimlerde)
- Kamunun ortak kullanımına açık binalar
- Geçici yapılar ve prefabrik konutlar
DASK Primini Etkileyen Faktörler
DASK primi hesaplanırken aşağıdaki faktörler dikkate alınır:
1. Bina Özellikleri
- Yapı tarzı: Betonarme, çelik, yığma kagir vb.
- İnşa yılı: Bina yaşı ve yapım teknolojisi
- Kat sayısı: Binanın toplam kat adedi
- Brüt yüzölçümü: Metrekare cinsinden büyüklük
2. Konum Faktörleri
- Deprem bölgesi: 1. derece, 2. derece vb.
- Zemin yapısı: Zemin sınıfı ve dayanımı
- İl/ilçe risk durumu: Bölgesel deprem aktivitesi
3. Diğer Faktörler
- Poliçe yenileme indirimi: Sürekli sigortalı olma avantajı
- Hasarsızlık indirimi: Önceki dönemde hasar olmaması
- Toplu sigorta avantajları: Site veya apartman bazlı toplu sigortalar
2025 Yılı DASK Tarifeleri ve Güncel Bilgiler
2025 yılı için belirlenen temel DASK parametreleri şunlardır:
- Azami teminat tutarı: 1.272.000 TL (2024 sonu itibarıyla)
- Metrekare birim maliyetleri:
- Betonarme yapılar: 6.000 TL/m²
- Diğer yapılar: 4.000 TL/m²
- Asgari prim tutarları: Risk bölgesine göre 100 TL ile 280 TL arasında
DASK Prim Hesaplama Formülü ve Örnekler
DASK primi şu formülle hesaplanır:
DASK Primi = (Brüt Yüzölçümü x Birim Maliyet) x Tarife Oranı
Örnek Hesaplama 1: İstanbul'da Betonarme Konut
- Yer: İstanbul (1. derece deprem bölgesi)
- Yapı tarzı: Betonarme
- Brüt alan: 120 m²
- Tarife oranı: ‰2.90
- Hesaplama: (120 x 6.000) x 0.0029 = 2.088 TL
Örnek Hesaplama 2: Ankara'da Yığma Kagir Konut
- Yer: Ankara (3. derece deprem bölgesi)
- Yapı tarzı: Yığma kagir
- Brüt alan: 90 m²
- Tarife oranı: ‰3.60
- Hesaplama: (90 x 4.000) x 0.0036 = 1.296 TL
DASK'ta İndirim ve Artırım Uygulamaları
DASK primlerinde çeşitli indirim ve artırım uygulamaları bulunmaktadır:
İndirim Uygulanan Durumlar
- Poliçe yenileme indirimi: %10'a varan indirim
- Genç bina indirimi: 10 yaş altı binalar için %5-10 indirim
- Kat sayısı indirimi: 1-3 katlı binalar için indirim
- Toplu sigorta indirimi: Tüm apartmanın sigortalanması
Artırım Uygulanan Durumlar
- Eski bina artırımı: 40 yaş üstü binalar için %10-20 artırım
- Zayıf zemin artırımı: Riskli zeminlerde %15-25 artırım
- Yapısal kusurlar: Tespit edilen kusurlara göre artırım
DASK Başvuru Süreci ve Gerekli Belgeler
DASK poliçesi almak için izlenecek adımlar:
- Bilgi Toplama: Konutun teknik özelliklerini hazırlama
- Başvuru Kanalları:
- Sigorta acenteleri
- Bankalar
- Online DASK satış platformları
- Gerekli Belgeler:
- Tapu fotokopisi veya kira kontratı
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- Binanın teknik özellikleri (varsa)
- Ödeme ve Poliçe Teslimi: Prim ödemesi sonrası poliçenin teslim alınması
DASK Tazminat Süreci Nasıl İşler?
Deprem sonrası tazminat başvurusu süreci:
- Hasar Bildirimi: 15 iş günü içinde DASK'a bildirim
- Eksper İncelemesi: Hasarın uzmanlarca tespiti
- Belge Hazırlama: Gerekli evrakların tamamlanması
- Tazminat Ödemesi: Uzman raporuna göre ödeme
DASK ile Özel Deprem Sigortası Arasındaki Farklar
Kriter |
DASK |
Özel Deprem Sigortası |
Zorunluluk |
Zorunlu |
İsteğe bağlı |
Teminat Kapsamı |
Sınırlı |
Geniş |
Teminat Limiti |
Kanunla belirlenir |
Poliçede belirlenir |
Taşınır Mallar |
Kapsam dışı |
Kapsam içi olabilir |
Sık Sorulan Sorular (SSS)
DASK poliçesi olmazsa ne olur?
DASK zorunlu bir sigorta olduğundan, poliçesi olmayan konutlarda tapu işlemleri yapılamaz, elektrik-su abonelikleri kesilebilir ve konut kredisi kullanılamaz.
DASK poliçesi ne zaman yenilenmeli?
DASK poliçeleri her yıl aynı tarihte otomatik olarak yenilenir. Prim ödenmezse teminat düşer.
Kira evleri için DASK gerekli mi?
Evet, kiralık konutlar da DASK kapsamındadır. Poliçeyi genellikle ev sahibi yaptırır.
DASK teminat tutarı yeterli değilse ne yapılmalı?
DASK'ın azami teminat tutarı yetersiz kalıyorsa, ek teminat için özel deprem sigortası yaptırılabilir.
ÖNEMLİ UYARI: Bu rehberde yer alan bilgiler genel niteliktedir ve yasal bağlayıcılığı yoktur. Kesin DASK primi, güncel tarife ve talimatlara göre hesaplanır. Detaylı bilgi için DASK resmi web sitesini ziyaret ediniz veya yetkili sigorta acentelerine başvurunuz.